Δευτέρα 18 Ιουλίου 2011

Ουφ! Οι απίθανες ιστορίες του Άρη

Υπόθεση
Ο οκτάχρονος Άρης ζει σε μια μικροαστική οικογένεια, με έναν πατέρα υψηλό στέλεχος (τόσο υψηλό που δεν ασχολείται μαζί του), μια μητέρα ελαφρώς σνομπ και τον πιστό του σκύλο Έντι. Το σκηνικό συμπληρώνουν μια τηλεορασόπληκτη γιαγιά που απέχει από τα τεκταινόμενα, ένας γλυκύτατος παππούς που πάντα είναι κοντά του και τον συμβουλεύει, και ένας θείος - πρότυπο ανεξαρτησίας. Στο βιβλίο θα συναντήσουμε διάφορες περιπέτειες από την καθημερινότητα αλλά και τη φαντασία του μικρού, που θα μας μεταφέρουν την ιδιαίτερη οπτική του για τον κόσμο μας.

Χαρακτηριστικά 
Εκδότης: Πατάκης
Συγγραφέας: Χρήστος Μπουλώτης
Εικονογράφηση: Φωτεινή Τίκκου
ISBN: 978-960-16-3999-4
Έτος 1ης Έκδοσης: 2011
Σελίδες: 153
Τιμή: περίπου 12 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Δ’, Ε’, Στ’

Κριτική
Ο πολυβραβευμένος Χρήστος Μπουλώτης ξαναχτυπά, αυτή τη φορά με μια σύνθεση από χαριτωμένες αυτοτελείς ιστοριούλες. Βαδίζοντας στα χνάρια του Μικρού Νικόλα και με επιρροές από διάφορες σχολές (οι φανταστικές ιστορίες π.χ. παραπέμπουν σε Ροντάρι), μας δίνει περίπου είκοσι περιπέτειες, κάποιες ιδιαίτερα εμπνευσμένες και άλλες λιγότερο. Το κλίμα ωστόσο που διαμορφώνεται από την ανάγνωση του βιβλίου συνολικά είναι ανάλαφρο και ευχάριστο και τα παιδιά πάντα το απολαμβάνουν..

Η πένα του συγγραφέα γράφει χαριτωμένα και με αρκετή σαφήνεια, οπότε δεν θα κουράσει τους νεαρούς μας φίλους. Προσωπικά όμως, θεωρώ ότι το συγκεκριμένο ύφος γραφής (φαινομενικά αθώο, αλλά με βάθος λεξιλογίου και πολυπλοκότητα σκέψης) ίσως να έχει μεγαλύτερη απήχηση σε ενήλικους αναγνώστες, οι οποίοι θα μπορέσουν να συλλάβουν την υποβόσκουσα ειρωνεία και να εκτιμήσουν την έμμεση κοινωνική κριτική. Πιθανόν λοιπόν να πρόκειται για ένα βιβλίο που δεν θα το ανακαλύψουν πρώτα οι "μικροί", αλλά θα τους το προτείνουν οι "μεγάλοι".

Η μικρή έκταση των περισσοτέρων κεφαλαίων (3 με 7 σελίδες το πολύ) και το μεγάλο διάστιχο ανάμεσα στις γραμμές, επιτρέπουν μια ξεκούραστη ανάγνωση. Το ίδιο και οι διάλογοι που είναι ζωντανοί και σχετικά ρεαλιστικοί, στα πλαίσια τουλάχιστον που επιτρέπουν οι χαρακτήρες – καρικατούρες και το επιθεωρησιακό σκηνικό στο οποίο τοποθετεί την οικογένεια του πρωταγωνιστή ο συγγραφέας.

Η εικονογράφηση είναι έξυπνη, σε μοντέρνα γραμμή και αποτελείται από σχέδια και γραφικά με μεικτές τεχνικές. Με την παρουσία δίχρωμων (μαύρο – πορτοκαλί) σκίτσων κάθε δύο τρεις σελίδες, το μάτι ξεκουράζεται και οι αναγνώστες κατανοούν ευκολότερα τις καταστάσεις. Τις περισσότερες φορές οι εικόνες είναι απλώς διακοσμητικές, σε κάποιες όμως περιπτώσεις γίνονται πιο ενδιαφέρουσες και προσθέτουν γέλιο στις ιστορίες, όπως στην περιπέτεια με τις κουτσουλιές.

Γενικά η έκδοση είναι αρκετά προσεγμένη, κάτι στο οποίο προσθέτει και το σκληρό εξώφυλλο. Τα στοιχεία αυτά ωστόσο, σε συνδυασμό και με την έντονη προβολή ή το όνομα του δημιουργού, ανεβάζουν την τελική τιμή, που ίσως είναι λίγο τσιμπημένη για βιβλίο παιδικής λογοτεχνίας, ειδικά σε καιρούς κρίσης.

Το ανάγνωσμα προτείνεται σε παιδιά Δ’, Ε’ και Στ’ τάξης, και πιστεύουμε ότι περισσότερο θα το συμπαθήσουν τα αγόρια που δεν έχουν πολύ χρόνο με τους γονείς τους, καθώς θα μπορούν να ταυτιστούν ευκολότερα με τον πρωταγωνιστή.

Θεωρητικά πρόκειται για ένα αψεγάδιαστα σχεδιασμένο προϊόν που θα τους ευχαριστήσει όλους: μικρούς, μεγάλους, ανέμελους, προβληματισμένους…

Είναι σύγχρονο, με αναφορές στην οικονομική κρίση και τις ταινίες του Spiderman· κοινωνικά ευαίσθητο, με μισή ιστορία αφιερωμένη στη δυσλεξία του ήρωα· πολιτικά ορθό, αφού χτυπάει τον ρατσισμό (μαμά) και αγαπάει τη διαφορετικότητα (μινώταυρος)· χωρίς αντιπάθειες, καθώς παρότι ο πρωταγωνιστής πανηγυρίζει ντυμένος με το κασκόλ του, δεν μας αναφέρεται ποια ποδοσφαιρική ομάδα υποστηρίζει· καταναλωτικό, αφού διαφημίζει την καλοζωία, το playstation του ήρωα και την BMW μηχανή του θείου Στέφανου· αλλά ταυτόχρονα και ανατρεπτικό, αφού αγαπάει τα μαύρα πρόβατα και τους χειμερινούς κολυμβητές.

Προσωπικά το βρήκα πολύ συμπαθητικό, αλλά χωρίς να θέλω να το αδικήσω, δεν το λάτρεψα. Ίσως να φταίει η επιτηδευμένη αφέλεια που διακρίνεται ιδιαίτερα στο ξεκίνημα, στην προσπάθεια να αποδοθεί το ύφος του μικρού πρωταγωνιστή. Ίσως τα αντικρουόμενα μηνύματα που προβάλλονται, ή κάποιες μικροαστοχίες στο κείμενο (όταν π.χ. γίνεται αναφορά στο μάθημα της χημείας που -δεν- διδάσκεται στην Ε’ Δημοτικού). Ίσως και να φταίει "ο φύλακας στη σίκαλη" που διάβασα πρόσφατα και μου ψιθυρίζει ότι δεν του αρέσει η υπερβολική ορθότητα.

Πάντως τα παιδιά της τάξης το καταδιασκέδασαν και σίγουρα όλο και κάτι κέρδισαν από την ανάγνωση αυτού του βιβλίου, είτε από την ανατρεπτική οπτική του ήρωα, είτε σε σχέση με τα θέματα στα οποία ο βαθυστόχαστος παππούς (ο χαρακτήρας που προσωπικά συμπάθησα περισσότερο) συμβουλεύει τον μικρό Άρη. Ας μη ζητάμε και τον ουρανό με τ' άστρα από ένα βιβλίο γραμμένο να μας προσφέρει διασκέδαση.

Αξίες - Θέματα
Οικογένεια, Διαφορετικότητα, Φαντασία, Ρατσισμός.

Εικονογράφηση


Απόσπασμα 
Κάθε πράγμα έχει και τη μαϊμού του.
Κι αν ένα πράγμα είναι ακριβό,
η μαϊμού του τότε σου έρχεται πολύ πιο φτηνή.
Κι είναι πράγματα που δεν μπορείς καθόλου να τα ξεχωρίσεις
απ’ τις μαϊμούδες τους, γιατί οι μαϊμούδες ξέρουνε πολύ καλά να ξεγελάνε.

Οι κροκόδειλοι, π.χ., έχουν πολλές μαϊμούδες.
Λέω για τους μικρούς πράσινους κροκόδειλους
πάνω στα μπλουζάκια που φοράει το καλοκαίρι
ο μπαμπάς μου κι ένα σωρό ακόμη κύριοι
απ’ αυτούς που έχουν συνήθως ωραία αυτοκίνητα.
Έχω κι εγώ τέτοια μπλουζάκια.
Είδα όμως και τον κύριο Οδυσσέα τον μανάβη
μας με έναν πράσινο κροκόδειλο ολόιδιο με του μπαμπά μου.

Κάποια στιγμή το είπα στη μαμά και τότε εκείνη μου είπε
πως αδύνατον, δεν μπορεί να είναι γνήσιος κροκόδειλος, αλλά μαϊμού.

«Τι μαϊμού, καλέ μαμά, αφού ήταν κροκόδειλος, σου λέω, σαν του μπαμπά».

«Ναι, αλλά κροκόδειλος-μαϊμού» επέμεινε η μαμά εκνευρισμένη.
«Πάει χάλασε ο κόσμος. Γέμισε ο τόπος με μαϊμούδες».

«Ε, και…; Είναι κακό αυτό δηλαδή;»

«Και βέβαια είναι»

Και μου εξήγησε πως, έτσι όπως μπαίνουν στη μέση οι μαϊμούδες, μπερδεύονται πια οι φτωχοί με τους πλούσιους. Και τότε εγώ σκέφτηκα πως, να, πάλι της ξαναβγήκε το ρατσιστικό της μαμάς μου, όπως τη μέρα που μου δήλωσε πως δε θέλει ο Έντι μας να κάνει κουταβάκια με τη Λία, τη σκυλίτσα του κυρίου Οδυσσέα του μανάβη. Είναι όμως και πολύ ψηλομύτα η μαμά μου κι όλο θέλει να μεγαλοπιάνεται. Και της αρέσει να ξοδεύει τα λεφτά του μπαμπά μου στις πιο ακριβές μάρκες.

Ο Ευθύμης φοράει ένα ρολόι-μαϊμού, που είναι ολόιδιο με αυτό που δεν είναι μαϊμού και λέει ακριβώς την ίδια ώρα, γιατί η ώρα δεν καταλαβαίνει από μαϊμούδες. Εμένα, πάντως, δε με πειράζουνε καθόλου οι μαϊμούδες. Κι ούτε με πολυνοιάζει αν αυτό που φοράω είναι ακριβή μάρκα.

Μια φορά η μαμά μου την πάτησε πολύ. Ήταν τότε στη γιορτή της, που η κολλητή της φίλη της έφερε για δώρο μια ωραία τσάντα, που ήταν πολύ γνωστή μάρκα. Κι η μαμά μου τρελάθηκε από χαρά κι όλο καμάρωνε να την κρατά, ώσπου μια άλλη φίλη της, που αυτηνής τίποτα δεν της ξεφεύγει και χώνει τη μύτη της παντού, της είπε πως ντροπή να κυκλοφορεί με τσάντα – μαϊμού. Κόντεψε να πάθει συγκοπή η μαμά μου. Την πέταξε αμέσως στα σκουπίδια κι από τότε δεν ξαναμίλησε στη φίλη που της την είχε φέρει δώρο.

Κι έτσι συμπέρανα εγώ πως τα δώρα – μαϊμούδες καμιά φορά χαλάνε και φιλίες. Με το πάθημα της μαμάς μου όμως το ευχαριστήθηκα. Της είπα κι από πάνω:

«Γιατί, καλέ μαμά, την πέταξες την τσάντα, αφού ήταν απίθανη μαϊμού;».

«Εσύ να κοιτάς τη δουλειά σου. Παθαίνω αλλεργία με τις μαϊμούδες».

Τελικά, δεν ξέρω αν ο κροκόδειλος πάνω στο μπλουζάκι του κυρίου Οδυσσέα είναι μαϊμού. Κι ούτε που έχει σημασία δηλαδή. Οι φράουλές του, πάντως, είναι αληθινά βιολογικές κι όχι μαϊμούδες.

Καμιά φορά όμως σκέφτομαι πως τώρα με την οικονομική κρίση, που όλοι θα γίνουμε φτωχότεροι, μπορεί και οι μαϊμούδες να έχουν τις μαϊμούδες τους.
Και θα έχει πολλή πλάκα τότε.

Share/Bookmark

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

διαβάσαμε και σχολιάζουμε...σχολιάζουμε...σχολιάζουμε...